#FORTE – Forte Bilgi İletişim Teknolojileri ve Savunma Sanayi – KAP Haberi

Kilit Denetim Konusu

Konunun Denetimde Nasıl Ele Alındığı

Ticari Alacakların Geri Kazanılabilirliği

31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal tablolarda yer alan 235.748.631 TL tutarındaki ticari alacaklar, toplam varlıkların önemli bir bölümünü oluşturmaktadır.

Bununla birlikte, ticari alacaklar için hesaplanan değer düşüklüğü karşılıkları müşterilerden alınan teminatlar, müşterilerin geçmiş ödeme performansları ve kredibilite bilgileri ile alacak bakiyelerinin vade analizleri göz önünde bulundurularak yapılan tahminler sonucu muhasebeleştirilmektedir. Kullanılan bu tahminler gelecekte beklenen piyasa koşullarına oldukça duyarlıdır. Bu sebeplerle söz konusu alacakların geri kazanılabilirliği bağımsız denetimimiz bakımından önemli bir konudur.

Grup’un ticari alacaklar ile ilgili muhasebe politikalarına ve tutarlarına ilişkin açıklamalar Not 2.c, 10 ve 36’da bulunmaktadır.

Bağımsız denetimimiz sürecinde, ticari alacakların geri kazanılabilirliği ile ilgili aşağıdaki denetim prosedürleri uygulanmıştır;

– Grup’un ticari alacaklarının tahsilat takibine ilişkin sürecinin anlaşılması, sürecin içerisinde yer alan iç kontrollerin operasyonel etkinliğinin değerlendirilmesi,

– Alacak yaşlandırma çalışmasının analitik olarak incelenmesi ve tahsilat devir hızının önceki yıl ile karşılaştırılması,

– Tahsilata ilişkin herhangi bir anlaşmazlık veya dava durumu olup olmadığının araştırılması ve hukuk müşavirlerinden devam eden alacak takip davalarıyla ile ilgili bilgi alınması,

– Ticari alacak bakiyelerinin örneklem yoluyla doğrulama mektupları gönderilerek test edilmesi,

– Müteakip dönemde yapılan tahsilatların örneklem yoluyla test edilmesi,

– Ticari alacakların geri kazanılabilirliğine yönelik konsolide finansal tablo notlarında yer alan açıklamaların yeterliliğinin değerlendirilmesi.

Ticari alacakların geri kazanılabilirliğine ilişkin gerçekleştirdiğimiz bu çalışmalar neticesinde önemli bir bulgumuz olmamıştır.

Kilit denetim konusu

Konunun denetimde nasıl ele alındığı

Geliştirme Maliyetlerinin Aktifleştirilmesi

Grup’un 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal tablolarında, maddi olmayan duran varlıklar hesap kaleminde muhasebeleştirilen ve net defter değeri 124.338.437 TL olan geliştirme maliyetleri bulunmaktadır. Grup, geliştirme maliyetleri ile ilişkili olarak katlandığı maliyetlerinin aktifleştirilmesinde, TMS 38 “Maddi Olmayan Duran Varlıklar” standardını dikkate almaktadır.

Bağımsız denetimimiz sürecinde, aşağıdaki denetim prosedürleri uygulanmıştır;

– Grup’un üst düzey yöneticileri ile görüşülerek, TMS 38 “Maddi Olmayan Duran Varlıklar” standardında yer alan kriterlerin nasıl karşılandığının ve proje yöneticileri ile görüşülerek projelerin detayları ve projelerin gelecekte sağlayacakları ekonomik faydalara ilişkin yapılan fizibilite çalışmalarının anlaşılması,

Grup, fizibilite çalışmalarını tamamladığı ve gelecekte nakit akışı sağlayacağını düşündüğü projeler için, yazılım geliştirme süreçleri ile genellikle ilgili çalışan personellerine ilişkin maliyetleri geliştirme faaliyetleri kapsamında aktifleştirmektedir.

Aktifleştirme, yönetimin ve proje yöneticilerinin yaptığı geleceğe yönelik gelir beklentilerine ilişkin tahminler ve varsayımlar çerçevesinde belirlenen oranlara ve personelin geliştirme faaliyetlerine ilişkin çalıştığı zamana göre hesaplanarak yapılmaktadır.

-Aktifleştirilen maliyetlere ilişkin proje bazlı masraf detayları alınarak maddi olmayan duran varlıkların hareket tablosu ile kontrol edilmesi,

-Projelerle ilişkilendirilen personel maliyetlerinin testleri için, her projenin personel ve aktifleştirilen maliyetler bazında kırılımlarının alınarak analitik olarak test edilmesi,

–Aktifleştirmeye konu olan personellerin örnekleme yöntemiyle seçilerek, kendileriyle görüşmeler yapılması ve dahil oldukları projeler kapsamında yaptıkları geliştirme aktivitelerinin anlaşılması,

Aktifleştirme hesaplamaları konsolide finansal tablolar açısından önemli tutarlarda olması ve yönetimin bu konudaki tahminlerini içermesi nedeniyle kilit denetim konusu olarak belirlenmiştir.

Grup’un geliştirme maliyetleriyle ile ilgili muhasebe politikalarına ve tutarlarına ilişkin açıklamalar Not 2.c ve 21’de bulunmaktadır.

-Olağandışı işlemlerin varlığının tespit edilmesi amacıyla analitik incelemeler yapılması.

Geliştirme maliyetlerinin aktifleştirilmesine ilişkin gerçekleştirdiğimiz bu çalışmalar neticesinde önemli bir bulgumuz olmamıştır.

Kilit denetim konusu

Konunun denetimde nasıl ele alındığı

Hasılatın Kaydedilmesi

Grup’un başlıca hasılat elde ettiği gelir unsurları genel olarak; ticari mal (“donanım”) ve yazılım satışlarından oluşmaktadır.

Bu alanda uyguladığımız denetim prosedürlerimiz aşağıdakileri içermektedir:

Hasılat, teslimatın gerçekleşmesi, gelir tutarının güvenilir şekilde belirlenebilmesi ve işlemle ilgili ekonomik faydaların Grup’a akmasının muhtemel olması üzerine alınan veya alınacak bedelin gerçeğe uygun değeri üzerinden tahakkuk esasına göre finansal tablolarda muhasebeleştirilir. Net satışlar, malların satış tutarından mal satışlarından iade, indirim ve komisyonların düşülmesi suretiyle sunulmaktadır.

-Hasılatın konsolide finansal tablolara alınmasına yönelik kilit iç kontrollerin etkinliğinin değerlendirilmesi,

-Örneklem yöntemi ile seçilen satış işlemleri için alınan satış belgeleri aracılığıyla risk ve getiri transferlerinin incelenerek hasılatın muhasebe politikalarına uygunluğunun ve uygun finansal raporlama döneminde konsolide finansal tablolara alınmasının değerlendirilmesi,

Hizmetin satıldığı hesap dönemine ilişkin hasılat ve kar tutarının muhasebeleştirilmesi, hizmetin satış sözleşmesiyle bağlantılı olup olmadığının uygun bir şekilde değerlendirilmesine bağlıdır. Grup’un operasyonlarının doğası gereği, hizmeti tamamlanan ve müşteriye faturalanan ancak ticari teslimat şekline ilişkin yükümlülük henüz sağlanamadığı için risk ve getirinin müşteriye geçmediği durumlar bulunabilmektedir. Satışların dönemselliği ilkesi gereği bu durumdaki ürünlerin hasılatın doğru döneme kaydedilmesine ilişkin değerlendirmelerin de yapılması gerekmektedir. Ticari sözleşmelerin karmaşıklığı nedeniyle her bir duruma ilişkin muhasebe esası seçilmesi ve hasılatın doğru dönemde finansal tablolara yansıtılması önemli muhakemeler gerektirdiğinden hasılatın muhasebeleştirilmesi kilit denetim konusu olarak belirlenmiştir.

Hasılatın muhasebeleştirilmesi ilgili muhasebe politikaları ve kullanılan önemli muhasebe değerlendirme tahmin ve varsayımları detayı için Not 2 Hasılata bakınız.

-Müşteriler ile yapılan sözleşmelerdeki ticari koşullara ilişkin hükümlerin incelenerek; farklı düzenlemeleri için ticari mal ve yazılım hasılatlarının konsolide finansal tablolara alınma zamanlamasının değerlendirilmesi,

-Örneklem yöntemi ile seçilen ticari alacaklar için mutabakat gönderimi yapılması ve konsolide finansal tablolar ile uyumunun kontrol edilmesi,

-Olağandışı işlemlerin varlığının tespit edilmesi amacıyla analitik incelemeler yapılması.

Hasılata ilişkin gerçekleştirdiğimiz bu çalışmalar neticesinde önemli bir bulgumuz olmamıştır.

Kilit Denetim Konusu

Konunun Denetimde Nasıl Ele Alındığı

TMS 29 “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal

Raporlama” Uygulaması

Ana Ortaklık Şirket ve Türkiye’de bulunan bağlı ortaklıklarının fonksiyonel para biriminin (Türk Lirası), 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla yüksek enflasyonlu ekonomi para birimi olarak değerlendirilmesi sebebi ile Ana Ortaklık Şirket ve Türkiye’de bulunan bağlı ortaklıkları, “TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” (“TMS 29”) standardını uygulamaya başlamıştır (Not 2).

Bu alanda uyguladığımız denetim prosedürlerimiz aşağıdakileri içermektedir:

-Grup yönetimi tarafından tasarlanan ve uygulanan TMS 29 uygulamasına ilişkin sürecin anlaşılması, kontrollerin incelenmesi ve değerlendirilmesi,

TMS 29, cari ve geçmiş dönem konsolide finansal tabloların, raporlama dönemi sonundaki cari satın alım gücüne göre yeniden düzenlenmesini gerektirmektedir. Bu nedenle, 2023 yılı içerisindeki işlemler ve dönem sonundaki parasal olmayan bakiyeler, 31 Aralık 2023 finansal durum tablosu tarihindeki güncel fiyat endeksini yansıtacak şekilde yeniden düzenlenmiştir. Grup, aynı zamanda, karşılaştırmalı bilgi olarak sunduğu 31 Aralık 2022 tarihli konsolide finansal durum tabloları ve 31 Aralık 2022 tarihinde sona eren hesap dönemine ait konsolide kar veya zarar tabloları, konsolide diğer kapsamlı gelir tabloları, konsolide özkaynaklar değişim ve konsolide nakit akış tablolarını da TMS 29 çerçevesinde yeniden düzenlemiştir.

TMS 29’un yönergelerine uygun olarak, Grup, enflasyona duyarlı konsolide finansal tabloları hazırlamak için Türkiye tüketici fiyat endekslerini kullanmıştır. Enflasyon düzeltmesi için uygulanan prensipler, Not 2’de açıklanmıştır.

TMS 29’un, konsolide finansal tablolarda yaygın ve tutarsal olarak önemli etkiye sahip olması ve çeşitli yönetim tahminlerini içermesi göz önüne alındığında, TMS 29’un uygulanması bir kilit denetim konusu olarak değerlendirilmiştir.

Grup’un yukarıda ifade edilen “TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama”sına ilişkin muhasebe politikalarına ilişkin açıklamalar Not 2.a’da bulunmaktadır.

-Grup yönetimi tarafından yapılan parasal ve parasal olmayan kalemler ayrımının TMS / TFRS’ye uygun bir şekilde yapılıp yapılmadığının kontrol edilmesi,

-Parasal olmayan kalemlerin detay listeleri temin edilerek, orijinal maliyet ve satın alım tarihlerinin, destekleyici belgelerle karşılaştırılarak örneklem yöntemiyle test edilmesi,

-Grup yönetiminin kullandığı muhakemelerin uygunluğunun, geçerli uygulamalarla karşılaştırılarak değerlendirilmesi ve her dönemde tutarlı bir şekilde kullanılıp kullanılmadığının kontrol edilmesi,

-Hesaplamalarda kullanılan genel fiyat endeksi oranlarının, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayınlanan Türkiye’deki Tüketici Fiyat Endeksi’nden elde edilen katsayılar ile kontrol edilerek; parasal olmayan kalemlerin, konsolide kar veya zarar tablosu ve konsolide nakit akış tablosunun yeniden düzenlenerek hazırlanmasının, enflasyon etkileri ve matematiksel doğruluk bakımından test edilmesi,

-TMS 29’un uygulanmasının finansal tablolara ilişkin dipnotlarda yer alan açıklamalarının TFRS’lere göre yeterliliğinin değerlendirilmesi,

TMS 29 “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” uygulamasına ilişkin gerçekleştirdiğimiz bu çalışmalar neticesinde önemli bir bulgumuz olmamıştır.