#ARASE – Doğu Aras Enerji Yatırımları – KAP Haberi

Bağımsız Denetim Görüşü

Bağımsız Denetim Kuruluşu	Denetim Türü	Görüş Türü
DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.	Sürekli	Olumlu

3) Dikkat Çekilen Husus

KGK tarafından yayımlanan 23 Kasım 2023 tarihli “Bağımsız Denetime Tabi Şirketlerin Finansal Tablolarının Enflasyona Göre Düzeltilmesi Hakkında Duyuru” kapsamında 31 Aralık 2023 tarihli konsolide finansal tablolar TMS 29 “Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama” standardı kapsamında enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuştur. Bu kapsamda enflasyon muhasebesine geçişle ilgili açıklamaların yer aldığı 2 No’lu dipnota dikkat çekeriz. Bu husus tarafımızca verilen görüşü etkilememektedir.

4) Kilit Denetim Konuları

Kilit denetim konuları, mesleki muhakememize göre cari döneme ait konsolide finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konulardır. Kilit denetim konuları, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların bağımsız denetimi çerçevesinde ve konsolide finansal tablolara ilişkin görüşümüzün oluşturulmasında ele alınmış olup, bu konular hakkında ayrı bir görüş bildirmiyoruz.

Kilit Denetim Konusu

Denetimde Bu Konu Nasıl Ele Alındı

Hizmet İmtiyaz Anlaşması’nın konsolide finansal tablolarda Türkiye Finansal Raporlama Standartları Yorum 12 kapsamında muhasebeleştirilmesi: Grup, dağıtım operasyonları için devlet ile imzalamış olduğu hizmet imtiyaz sözleşmesini TFRS Yorum 12 “İmtiyazlı Hizmet Anlaşmaları” (“TFRS Yorum 12”) kapsamında finansal varlık olarak değerlendirmiş olup, uygulanan finansal model sonucunda oluşan varlıkları konsolide finansal tablolarında “İmtiyaz Sözleşmelerine İlişkin Finansal Varlıklar” olarak muhasebeleştirmiştir. Grup, söz konusu varlıklar üzerinden etkin faiz yöntemine göre hesapladığı geliri ise “Hizmet imtiyaz sözleşmesinden elde edilen faiz geliri” olarak muhasebeleştirilmektedir. 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla Grup’un konsolide finansal durum tablosunda 6.427.441.445 TL tutarında imtiyaz sözleşmelerine ilişkin finansal varlığı ve 1 Ocak ? 31 Aralık 2023 tarihleri arasındaki konsolide kar veya zarar tablosunda 4.278.172.061 TL tutarında hizmet imtiyaz sözleşmesinden elde edilen faiz geliri bulunmaktadır. TFRS Yorum 12 kapsamında muhasebeleşecek unsurların ve mevzuatın karmaşıklığı ve uygulanan varsayımlar (temel olarak enflasyon ve makul getiri oranlarına ilişkin tahminleri içermektedir) dolayısıyla bu konu kilit denetim konusu olarak tespit edilmiştir. Grup’un TFRS Yorum 12 kapsamında uyguladığı muhasebe politikaları, muhasebeleştirilen finansal varlıklar ve faiz gelirleri sırasıyla Not 2.5, Not 6 ve Not 20’de yer almaktadır.

Denetimimiz sırasında, Hizmet İmtiyaz Anlaşması’nın muhasebeleştirilmesine ilişkin olarak aşağıdaki denetim prosedürleri uygulanmıştır. · Hizmet İmtiyaz Anlaşması’nın Grup tarafından işletilmesi sürecinde uygulanan kontroller belirlenmiş, bu kontrollerin tasarımları ve uygulamaları anlaşılmıştır. · Kullanılan finansal modelin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (“EPDK”) mevzuatı açısından uygunluğu değerlendirilmiştir. · Finansal varlık modelinde yer alan bilgilerin EPDK tarafından yayınlanan tarifeler ile uyumu kontrol edilmiştir. · Finansal varlık modelinin matematiksel doğruluğu kontrol edilmiştir. · Kullanılan varsayımların temelini oluşturan yönetim analizlerinin incelenmiş olup, piyasa şartlarına uyumluluğu kontrol edilmiştir. · Cari dönemde yapılan yatırımlar örneklem yolu ile test edilmiştir. · İmtiyaz sözleşmelerine ilişkin finansal varlık alacaklarının vadeleri kontrol edilmiştir. · İmtiyaz sözleşmelerine ilişkin kayda alınan beklenen kredi zararlarına ilişkin hesaplama detayları kontrol edilmiştir. Yukarıda belirtilen prosedürlere ek olarak, Hizmet İmtiyaz Anlaşması kapsamında muhasebeleştirilen finansal varlıklar ve faiz gelirlerine ilişkin Not 6 ve Not 20’de yer alan açıklamaların yeterliliği ilgili TFRS’ler kapsamında tarafımızca değerlendirilmiştir.

4) Kilit Denetim Konuları (devamı)

Kilit Denetim Konusu

Denetimde Bu Konu Nasıl Ele Alındı

TMS 29 Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Uygulaması Grup’un 31 Aralık 2023 tarihinde sona eren yıla ait konsolide finansal tablolarında TMS 29, Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama (“TMS 29”) standardı uygulanmıştır. TMS 29’a uygun olarak, konsolide finansal tablolar ve önceki dönemlere ait finansal bilgiler, Türk Lirası’nın satın alma gücündeki değişikliklerin yansıtılması için yeniden düzenlenmiş ve raporlama tarihine göre Türk Lirası’nın satın alma gücü cinsinden sunulmuştur. TMS 29 uygulaması konsolide finansal tablolarda yaygın ve tutarsal olarak önemli etkiye sahiptir. Bu sebeple, TMS 29’un uygulanması tarafımızca kilit denetim konusu olarak belirlenmiştir. Grup’un Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlaması ile ilgili muhasebe politikalarına ilişkin açıklamalar Not 2.1’de yer almaktadır.

Denetimimiz sırasında, TMS 29 uygulanması ile ilgili aşağıdaki denetim prosedürleri uygulanmıştır: -Yönetim tarafından yapılan parasal ve parasal olmayan kalemler ayrımının TMS 29’a uygun bir şekilde yapılıp yapılmadığının kontrol edilmesi, -Hesaplamaya konu edilen listelerin tamlığı ve matematiksel doğruluğunun örnekleme yöntemiyle test edilmesi, -Hesaplamaların konsolide finansal tablolara doğru yansıtılıp yansıtılmadığının kontrol edilmesi, -Yönetimin kullandığı hesaplama yöntemlerinin değerlendirilmesi ve tutarlılığının test edilmesi, -Hesaplamalarda kullanılan genel fiyat endeksi oranlarının, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayınlanan Türkiye’deki Tüketici Fiyat Endeksi’nden elde edilen katsayılar ile kontrol edilmesi, TMS 29’un uygulanmasının konsolide finansal tablolara ilişkin dipnotlarda yer alan açıklamalarının TFRS’lere göre yeterliliği kontrol edilmiştir.

5) Diğer Hususlar

Dipnot 3’te sunulan düzeltilmiş diğer bilgiler Grup yönetiminin sorumluluğundadır. Söz konusu diğer bilgiler, “Düzeltilmiş FAVÖK” hesaplamasını içermekte olup, ekli konsolide finansal tabloların bir parçası değildir. Konsolide finansal tablolar üzerindeki görüşümüz, diğer bilgi notunu içermemekte ve bu hususta tarafımıza dair herhangi bir güvence verilmemektedir.

Konsolide finansal tabloların bağımsız denetimi ile ilgili olarak sorumluluğumuz, diğer bilgileri okuyarak, diğer bilgiler ile bağımsız denetimden geçmiş konsolide finansal tablolar ya da bağımsız denetim sürecinde elde edilen bilgiler arasındaki varsa önemli tutarsızlıkları belirlemektir. Eğer yaptığımız incelemeler sonucunda diğer bilgiler ile konsolide finansal tablolar ya da bağımsız denetim neticesinde elde edilen bilgiler arasında önemli bir tutarsızlık bulunduğu sonucuna varırsak, bu bulguyu bildirmemiz gerekmektedir. Diğer bilgiye ilişkin bildirmemiz gereken herhangi bir bulgumuz bulunmamaktadır.

6) Yönetimin ve Üst Yönetimden Sorumlu Olanların Finansal Tablolara İlişkin

Sorumlulukları

Grup yönetimi; konsolide finansal tabloların TFRS’lere uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyecek şekilde hazırlanması için gerekli gördüğü iç kontrolden sorumludur.

Konsolide finansal tabloları hazırlarken yönetim; Grup’un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetinin değerlendirilmesinden, gerektiğinde süreklilikle ilgili hususları açıklamaktan ve Grup’u tasfiye etme ya da ticari faaliyeti sona erdirme niyeti ya da mecburiyeti bulunmadığı sürece işletmenin sürekliliği esasını kullanmaktan sorumludur.

Üst yönetimden sorumlu olanlar, Grup’un finansal raporlama sürecinin gözetiminden sorumludur.

7) Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları

Bir bağımsız denetimde, biz bağımsız denetçilerin sorumlulukları şunlardır:

Amacımız, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içerip içermediğine ilişkin makul güvence elde etmek ve görüşümüzü içeren bir bağımsız denetçi raporu düzenlemektir. BDS’lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetim sonucunda verilen makul güvence; yüksek bir güvence seviyesidir ancak, var olan önemli bir yanlışlığın her zaman tespit edileceğini garanti etmez. Yanlışlıklar hata veya hile kaynaklı olabilir. Yanlışlıkların, tek başına veya toplu olarak, finansal tablo kullanıcılarının bu tablolara istinaden alacakları ekonomik kararları etkilemesi makul ölçüde bekleniyorsa bu yanlışlıklar önemli olarak kabul edilir.

Sermaye Piyasası Kurulu’nca yayımlanan Bağımsız Denetim Standartları’na ve BDS’lere uygun olarak yürütülen bir bağımsız denetimin gereği olarak, bağımsız denetim boyunca mesleki muhakememizi kullanmakta ve mesleki şüpheciliğimizi sürdürmekteyiz. Tarafımızca ayrıca:

· Konsolide finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı “önemli yanlışlık” riskleri belirlenmekte ve değerlendirilmekte; bu risklere karşılık veren denetim prosedürleri tasarlanmakta ve uygulanmakta ve görüşümüze dayanak teşkil edecek yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir. (Hile; muvazaa, sahtekarlık, kasıtlı ihmal, gerçeğe aykırı beyan veya iç kontrol ihlali fiillerini içerebildiğinden, hile kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riski, hata kaynaklı önemli bir yanlışlığı tespit edememe riskinden yüksektir.)

· Grup’un iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş bildirmek amacıyla değil ama duruma uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla denetimle ilgili iç kontrol değerlendirilmektedir.

· Yönetim tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğu ile yapılan muhasebe tahminlerinin ve ilgili açıklamaların makul olup olmadığı değerlendirilmektedir.

7) Bağımsız Denetçinin Konsolide Finansal Tabloların Bağımsız Denetimine İlişkin Sorumlulukları (devamı)

· Elde edilen denetim kanıtlarına dayanarak, Grup’un sürekliliğini devam ettirme kabiliyetine ilişkin ciddi şüphe oluşturabilecek olay veya şartlarla ilgili önemli bir belirsizliğin mevcut olup olmadığı hakkında ve yönetimin işletmenin sürekliliği esasını kullanmasının uygunluğu hakkında sonuca varılmaktadır. Önemli bir belirsizliğin mevcut olduğu sonucuna varmamız halinde, raporumuzda, konsolide finansal tablolardaki ilgili açıklamalara dikkat çekmemiz ya da bu açıklamaların yetersiz olması durumunda olumlu görüş dışında bir görüş vermemiz gerekmektedir. Vardığımız sonuçlar, bağımsız denetçi raporu tarihine kadar elde edilen denetim kanıtlarına dayanmaktadır. Bununla birlikte, gelecekteki olay veya şartlar Grup’un sürekliliğini sona erdirebilir.

· Konsolide finansal tabloların, açıklamalar dahil olmak üzere, genel sunumu, yapısı ve içeriği ile bu tabloların, temelini oluşturan işlem ve olayları gerçeğe uygun sunumu sağlayacak şekilde yansıtıp yansıtmadığı değerlendirilmektedir.

? Konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermek amacıyla, Grup içerisindeki işletmelere veya faaliyet bölümlerine ilişkin finansal bilgiler hakkında yeterli ve uygun denetim kanıtı elde edilmektedir. Grup denetiminin yönlendirilmesinden, gözetiminden ve yürütülmesinden sorumluyuz. Verdiğimiz denetim görüşünden de tek başımıza sorumluyuz.

Diğer hususların yanı sıra, denetim sırasında tespit ettiğimiz önemli iç kontrol eksiklikleri dahil olmak üzere, bağımsız denetimin planlanan kapsamı ve zamanlaması ile önemli denetim bulgularını üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmekteyiz.

Bağımsızlığa ilişkin etik hükümlere uygunluk sağladığımızı üst yönetimden sorumlu olanlara bildirmiş bulunmaktayız. Ayrıca bağımsızlık üzerinde etkisi olduğu düşünülebilecek tüm ilişkiler ve diğer hususlar ile varsa, ilgili önlemleri üst yönetimden sorumlu olanlara iletmiş bulunmaktayız.

Üst yönetimden sorumlu olanlara bildirilen konular arasından, cari döneme ait finansal tabloların bağımsız denetiminde en çok önem arz eden konuları yani kilit denetim konularını belirlemekteyiz. Mevzuatın konunun kamuya açıklanmasına izin vermediği durumlarda veya konuyu kamuya açıklamanın doğuracağı olumsuz sonuçların, kamuya açıklamanın doğuracağı kamu yararını aşacağının makul şekilde beklendiği oldukça istisnai durumlarda, ilgili konunun bağımsız denetçi raporumuzda bildirilmemesine karar verebiliriz.

B) Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülüklere İlişkin Rapor

6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 398. Maddesi’nin dördüncü fıkrası uyarınca; Grup’un Riskin Erken Saptanması Sistemi ve Komitesi Hakkında Denetçi Raporu 25 Nisan 2024 tarihinde Grup’un Yönetim Kurulu’na sunulmuştur.

TTK’nın 402’nci Maddesi’nin dördüncü fıkrası uyarınca; Grup’un 1 Ocak ? 31 Aralık 2023 hesap döneminde defter tutma düzeninin, konsolide finansal tabloların, TTK ile Şirket esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır.

TTK’nın 402’nci Maddesi’nin dördüncü fıkrası uyarınca; Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve talep edilen belgeleri vermiştir.

Bu bağımsız denetimi yürütüp sonuçlandıran sorumlu denetçi Emrehan Demirel’dir.

DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU LIMITED

Emrehan Demirel, SMMM

Sorumlu Denetçi

Ankara, 25 Nisan 2024